İnşaat sektöründe çalışanların sağlığı ve güvenliği, her şeyden önce gelir. Bu hassasiyet, yasal düzenlemelerle de desteklenerek şantiye alanlarında belirli koşulların sağlanmasını zorunlu kılar. Özellikle büyük ölçekli projelerde veya belirli çalışan sayısının üzerindeki işyerlerinde şantiye reviri bulundurma zorunluluğu devreye girer. Peki, bir şantiye reviri kurulum maliyeti ne kadar tutar ve bu alandaki yasal gereklilikleri nelerdir? Gelin, bu önemli konunun tüm detaylarını birlikte inceleyelim.
Şantiye Reviri Nedir ve Neden Önemlidir?
Şantiye reviri, iş kazaları, ani rahatsızlıklar veya mesleki hastalıklarda ilk müdahalenin yapılabileceği, gerekli sağlık ekipman ve personelinin bulunduğu, steril ve uygun koşullara sahip bir sağlık birimidir. Önemi sadece yasal bir zorunluluk olmasından öte, çalışan sağlığını koruma, acil durumlara hızlı müdahale etme ve böylece iş gücü kaybını minimize ederek proje sürekliliğini sağlama açısından hayati bir rol oynar. İş sağlığı ve güvenliği kültürünün temel taşlarından biridir.
Yasal Mevzuat Ne Diyor? Şantiye Reviri Zorunluluğu
Türkiye'de şantiye reviri zorunluluğu, başta 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu olmak üzere, bu kanuna bağlı yönetmeliklerle düzenlenmiştir. En temel kural, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik'te yer alır. Bu yönetmeliğe göre;
- Çok tehlikeli sınıfta yer alan ve 10’dan fazla çalışanı olan işyerlerinde işyeri hekimi,
- Az tehlikeli sınıfta 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işyeri hekimi,
- Tehlikeli sınıfta 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işyeri hekimi,
görevlendirilmesi ve bu hekimin görevlerini yerine getirebilmesi için uygun bir ortamın (revir/sağlık birimi) sağlanması gerekmektedir. Şantiyeler genellikle çok tehlikeli veya tehlikeli sınıfta yer aldığı için, çalışan sayısına bağlı olarak revir bulundurma zorunluluğu daha sık karşımıza çıkar. Bu birimde gerekli ilk yardım ekipmanları ve muayene imkanları da sağlanmalıdır.
Şantiye Reviri Kurulum Maliyetini Etkileyen Faktörler
Bir şantiye reviri kurmak, tek seferlik bir maliyetten ziyade, kurulum ve işletme giderlerinin bir bütünüdür. İşte bu maliyetleri doğrudan etkileyen ana faktörler:
Ekipman ve Malzeme Giderleri
Bir revirin işlevsel olabilmesi için temel sağlık ekipmanlarına ihtiyaç vardır. Bunlar arasında muayene masası, sedye, ilk yardım dolabı, tansiyon aleti, steteskop, oksijen tüpü, sterilizasyon cihazları, ilaç dolabı ve acil müdahale setleri bulunur. Kullanılacak ekipmanların kalitesi ve çeşitliliği maliyeti doğrudan etkiler.
Personel Giderleri
Revirde sürekli veya belirli periyotlarda bulunması gereken işyeri hekimi, işyeri hemşiresi (diğer sağlık personeli) veya acil tıp teknisyeni gibi personellerin maaşları, şantiye reviri maliyetinin önemli bir kalemini oluşturur. Personelin tam zamanlı mı yoksa yarı zamanlı mı çalışacağı, bu gideri büyük ölçüde değiştirir.
Fiziksel Alan ve Altyapı Maliyetleri
Revir için ayrılacak fiziksel alanın inşaatı veya modüler konteyner gibi hazır çözümlerin tedariki, elektrik, su, ısıtma/soğutma, havalandırma, atık yönetimi gibi altyapı gereksinimleri de maliyetlere dahildir. Alanın büyüklüğü ve teknik donanımı, bu gideri artırabilir.
Ruhsatlandırma ve Belgelendirme Ücretleri
Sağlık birimlerinin kuruluşu ve işletilmesi için gerekli olan ruhsatlar ve diğer yasal belgelendirme süreçleri de belirli ücretlere tabidir. Bu ücretler, yerel yönetimlere ve ilgili bakanlıklara ödenecek bedelleri kapsar.
Sürekli Eğitim ve Sarf Malzemeleri
Revir personelinin periyodik eğitimleri, ilk yardım eğitimleri ve sürekli yenilenmesi gereken pansuman malzemeleri, ilaçlar, dezenfektanlar gibi sarf malzemelerinin temini de işletme maliyetlerine eklenmelidir.
Optimal Bir Şantiye Revirinde Neler Olmalı?
Sadece yasalara uymakla kalmayıp, gerçekten etkin bir hizmet sunan bir şantiye revirinde şunlar bulunmalıdır:
- Yeterli büyüklükte, kolay erişilebilir ve hijyenik bir alan.
- Temel muayene ve ilk yardım ekipmanları (yukarıda belirtilenler).
- Acil durumlarda iletişim kurabilecek telefon veya telsiz sistemi.
- Havalandırma ve ısıtma/soğutma sistemleri.
- Temiz su ve atık su bağlantısı.
- Kilitli ilaç dolabı ve güvenli depolama alanı.
- Hasta kayıt sistemi.
Maliyetleri Düşürme ve Verimliliği Artırma İpuçları
Şantiye reviri kurulumunda ve işletmesinde maliyetleri kontrol altında tutmak mümkündür:
- Modüler Konteyner Çözümleri: Hızlı kurulum ve taşınabilirlik avantajı sunan modüler revir konteynerleri, sabit bina inşaatına göre daha ekonomik olabilir.
- Ortak Kullanım Anlaşmaları: Yakın şantiyeler arasında veya ana yüklenici ile taşeronlar arasında revir ve personel konusunda ortak kullanım anlaşmaları yaparak maliyetleri paylaşmak.
- İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmet Sağlayıcıları: Dışarıdan profesyonel OSGB (Ortak Sağlık Güvenlik Birimi) hizmeti almak, kendi bünyesinde personel istihdam etmekten daha esnek ve maliyet etkin olabilir.
- Doğru Planlama ve Stok Yönetimi: Sarf malzemelerinin doğru miktarda temini ve son kullanma tarihlerinin takibi ile israfın önüne geçilebilir.
Sonuç
Şantiye reviri kurmak, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda etik bir sorumluluktur. Çalışanların sağlığını ve güvenliğini temin etmek, uzun vadede iş gücü verimliliğini artıran ve olası iş kazalarının önüne geçerek maliyetli hukuki süreçleri engelleyen bir yatırımdır. Kurulum maliyeti ve yasal gereklilikler detaylıca incelenmeli, doğru planlama ve profesyonel destekle hem mevzuata uyumlu hem de çalışanlar için güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı sağlanmalıdır. Unutmayın, en iyi maliyet tasarrufu, kazaların ve sağlık sorunlarının önüne geçmektir.