Üç yaşındaki bir çocuğun ebeveynini ısırması veya sinirlenip saldırması,
pek çok ebeveynin karşılaşabileceği bir durumdur. Bu tür agresif
davranışlar – oyuncakları fırlatma, tırnaklarla çizme, ısırma,
sıkıştırma ve tekmeleme – okul öncesi çocuklarda yaygın olabilir ve
nasıl başa çıkılacağı genellikle zorlayıcı olabilir.
Okul Öncesi Çocuklarda Agresif Davranışlar
1: Agresif Davranış Neyi İfade Eder?
Çocuk psikolojisi uzmanları, agresif davranışları "zorbalık" olarak
etiketlemenin genellikle yararlı olmadığını belirtmektedir. Çocuklar bu
tür davranışları çoğunlukla plansız ve sonuçlarını anlamadan
gerçekleştirirler. Zorbalık, başka bir çocuğa fiziksel veya sözlü
olarak zarar vermeyi amaçlayan kasıtlı bir davranıştır ve bu tür
davranışlar hakkında bir bilince sahip olma eğilimindedir. Çocukların
bu tür davranışları zaman zaman sergilemesi, onların sosyal öğrenme
sürecinin bir parçası olabilir. Bununla birlikte, bazı araştırmalar,
erken yaşta agresif davranışlar sergileyen çocukların ilerleyen
yaşlarda akran zorbalığı gibi davranışlar geliştirme olasılığının daha
yüksek olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, küçük yaşta bu tür
davranışlarla başa çıkmak önemlidir.
2: Neden Yapıyorlar?
Küçük çocuklar, dünyayı ağızlarına koyarak ve dokunarak keşfederler, bu
nedenle ısırma gibi davranışlar bu sürecin bir parçası olabilir.
Agresif davranışlar ayrıca, yeni bir bebeğin aileye katılması gibi
durumlarda kıskançlığın bir işareti olabilir. İki-üç yaş arası
çocuklar çevrelerinde kontrol sahibi olma isteği taşırlar ve bu kontrolü
sağlayamadıklarında agresif patlamalar yaşayabilirler. Yorgunluk ve
hayal kırıklığı da bu tür davranışların tetikleyicileri olabilir.
Özellikle, ailenin en küçük çocuğu, daha büyük kardeşlerine kıyasla
daha zayıf ve güçsüz hissedebilir, bu da agresif davranışlara yol
açabilir.
3: Paylaşmayı Bilmiyor Olabilirler
Bazı çocuklar, kreş veya oyun grubunda paylaşmayı öğrenmekte
zorlanabilirler. Yeni ortamlar, bol miktarda seçenek ve ekipmanla
birlikte, paylaşma ve birlikte çalışma becerilerini geliştirmek zaman
alabilir. Bu tür durumlar, çocuklarda hayal kırıklığı ve karışıklığa
yol açabilir ve bu da diğer çocuklara yönelik agresif davranışlara
neden olabilir. Çocukların okul öncesi eğitimde yaşadıkları
deneyimler, bu davranış kalıplarını etkileyebilir. Örneğin, tek çocuk
olan bir çocuk, paylaşma kavramlarını öğrenmekte zorlanabilir. Bu
nedenle, agresif davranışlarla mücadele etmek ve bu alışkanlıkları
erken yaşta düzeltmek önemlidir.
4: Nasıl Çözüm Bulunur?
-
Tutarlılık Sağlayın: Ebeveynler arasında tutarlı bir
yaklaşım sergilemek, çocuğa agresif davranışların kabul edilemez
olduğunu göstermede yardımcı olabilir. Anne ve baba, aynı kuralları
uygulamalı ve tutarlı bir şekilde davranışlara tepki vermelidir.
-
Vurmayın ve Bağırmayın: Çocuğunuza ısırmanın,
vurmanın nasıl hissettirdiğini anlatmaya çalışın. "Böyle bir
zararı sen de ister miydin?" gibi sorularla empati kurmasına
yardımcı olun.
-
Sakinleştikten Sonra Özür Dilemesini Sağlayın: Çocuk
agresif davranışta bulunduğunda, sakinleştikten sonra özür dilemesi
için teşvik edin. Bu, davranışın sonuçlarını anlamasına yardımcı
olabilir.
-
Okul Politikalarını Kullanma: Okullar, düşüncesiz
davranışlarla başa çıkmak için politikalar geliştirmelidir. Agresif
davranışlar genellikle çocuklar aşırı heyecanlıyken ortaya
çıkabilir. Birkaç uyarıdan sonra, çocuk iki dakika kadar bir süre
için içeride bekletilebilir. Bu, diğer çocukların mutlu oyunlarına
katılamamanın sonuçlarını görmesine yardımcı olabilir.
Bu öneriler, çocukların agresif davranışlarını anlamalarına ve
yönetmelerine yardımcı olabilir.