Köpek Gençlik Hastalığı (Canine Distemper)

Köpek gençlik hastalığı, solunum, sindirim ve merkezi sinir sistemlerini etkileyen, bulaşıcı, tedavisi oldukça zor ve genellikle ölümcül olan multisistemik bir viral hastalıktır. Bu hastalığa Canine Distemper Virüsü (CDV) neden olur.

Köpeklerde distemper, dünya genelinde görülür ve özellikle aşılanmamış yavru köpekler için en yaygın ölüm nedenidir. Yaygın aşılama programları, hastalığın insidansını büyük ölçüde azaltmıştır. CDV, rakun, kokarca ve tilki gibi diğer etoburlar arasında da bulunur ve yaban hayatında yaygındır. 1960'ların başında geliştirilen aşı, enfekte evcil köpeklerin sayısında çarpıcı bir azalma sağlamıştır; şu anda yalnızca sporadik salgınlar görülmektedir. 3 ila 6 aylık yavrular, enfeksiyon ve hastalıklara karşı en duyarlı dönemdedir ve ölüm riski, enfekte yetişkinlere göre daha yüksektir. Bağışıklığı olmayan erişkin köpekler de enfeksiyonlara karşı hassastır.

Canine Distemper Virüsü

Canine distemper, köpeklerin en bulaşıcı viral hastalıklarından biridir. Virüs, hayvanın vücudundaki çeşitli organ sistemlerini etkiler. RNA virüsü olan Canine distemper virüsü, Paramyxoviridae ailesine ve Morbillivirus genusuna aittir. Bu virüs, sığır vebası ve insanların kızamık hastalığına neden olan virüslerle akrabadır. Tüm yaş gruplarındaki köpekleri etkileyebilmesine rağmen, yavrular daha fazla risk altındadır; bu, genellikle yetişkinlerin virüse karşı sahip olduğu bağışıklıktan kaynaklanmaktadır. Ayrıca, kediler, gelincikler ve kokarcalar gibi diğer hayvanlar da bu virüse karşı duyarlıdır. Son yıllarda Afrika aslanlarının bazı ölümlerinin de bu virüsle ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Genç köpeklerde hastalık belirtileri değişkenlik gösterir. Başlangıçta hafif ateş, iştah kaybı ve depresyon görülebilir. Daha sistemik etkilenen köpeklerde ise göz akıntısı, öksürük, ateş, depresyon, iştahsızlık, kusma ve ishal gibi daha ciddi belirtiler ortaya çıkar. Bazı köpekler yalnızca bazı belirtileri gösterirken, bazıları ise hastalığın tüm belirtilerine sahip olmayabilir. Belirti göstermeyen enfeksiyonlar genellikle tanı konulmadan ölümle sonuçlanabilir.

Hastalığın Belirtileri

Distemper’in klinik belirtileri, etkenin yerleştiği doku veya organa göre değişir:

• Akut Form:

  İnkubasyon süresi genellikle 14-18 gündür. İlk belirtiler 4-7 gün içinde ortaya çıkar; geçici ateş (40-41 °C) ve beyaz kan hücrelerinde azalma görülür. 7-14 gün sonra ateş normale döner, ancak konjonktivit ve rinit gibi belirtiler gelişebilir.

• Akut Ensefalit:

  İstem dışı titreme, halsizlik, inleme, dönme, hiperestezi ve konvülziyonlar gibi belirtilerle kendini gösterir. Nörolojik semptomlar haftalar veya aylar sonra da ortaya çıkabilir.

• Kronik Ensefalit:

  Erişkin köpeklerde görülen bu form, genellikle yavaş ilerler ve çeşitli nörolojik semptomlarla birlikte görülebilir.

Koruma

Distemper’i önlemenin en etkili yolu aşılamadır. Veteriner hekimler, yavruları yaklaşık 6 haftalıkken aşılamaya başlar ve 12-16 haftalıkken tekrarlamaya devam ederler. Aşılar, anneden yavruya geçen antikorların etkisiyle tekrarlanır. Köpeklerin enfekte hayvanların tüm vücut salgılarıyla virüsü yaydığı ve hastalık süresince birkaç hafta boyunca virüsü bulaştırabileceği unutulmamalıdır. Virüs, ortamda uzun süre kalmadığı için dezenfektanlara karşı hassastır.

Gelişmiş aşı uygulamaları, hastalık insidansının önemli ölçüde düşmesini sağlamıştır. Ancak veteriner hekimlerin, köpek sahiplerinin dikkatini bu ölümcül hastalığa karşı uyanık tutmaları gerekmektedir.