Evliliğin sonlandırılması kararı, şüphesiz hayatın en zorlu dönemeçlerinden biridir. Bu hassas dönemde, tarafların süreci en az yıpranmayla ve en hızlı şekilde atlatması büyük önem taşır. İşte tam bu noktada anlaşmalı boşanma kurumu devreye giriyor. Peki, çekişmeli davaların aksine, daha huzurlu bir ayrılık vadeden anlaşmalı boşanma süreci nasıl işler ve bu sürecin temel taşı olan anlaşmalı boşanma dilekçesi nasıl hazırlanır? Gelin, bu süreci daha hızlı ve sorunsuz hale getirmenin yollarını birlikte inceleyelim.
Anlaşmalı Boşanma Nedir ve Şartları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanma, adından da anlaşılacağı gibi, eşlerin boşanmanın tüm sonuçları üzerinde (nafaka, velayet, mal paylaşımı, tazminat gibi) tam bir mutabakata vararak evlilik birliğini sona erdirmesidir. Bu yol, hem psikolojik olarak daha az yıpratıcıdır hem de mahkeme sürecini ciddi anlamda kısaltır. Ancak bu yola başvurabilmek için kanunun aradığı bazı temel şartlar bulunmaktadır.
Kimler Anlaşmalı Boşanabilir?
Anlaşmalı boşanmanın kapısını aralamak için ilk ve en temel koşul, evliliğin en az bir yıl sürmüş olmasıdır. Bir yıldan kısa süren evliliklerde, taraflar anlaşmış olsalar dahi kanun gereği "anlaşmalı" olarak boşanamazlar; bu durumda "çekişmeli" boşanma davası açılması gerekir. Bu şart, Türk Medeni Kanunu'nun 166. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Diğer temel şartlar ise şunlardır:
- Eşlerin mahkemeye birlikte başvurması ya da bir eşin açtığı davayı diğer eşin kabul etmesi.
- Boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu hakkında hazırlanan anlaşmalı boşanma protokolünün mahkemeye sunulması.
- Hakimin, duruşma sırasında tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü: Sürecin Kilit Belgesi
Anlaşmalı boşanma sürecinin bel kemiği, tarafların imzaladığı protokoldür. Bu belge, boşanmanın tüm hukuki sonuçlarını düzenler ve hakimin kararına temel teşkil eder. Bu nedenle son derece dikkatli ve hiçbir boşluğa yer vermeyecek şekilde hazırlanmalıdır.
Protokolde Mutlaka Yer Alması Gerekenler
İyi hazırlanmış bir protokol, gelecekte yaşanabilecek olası anlaşmazlıkların da önüne geçer. Protokolde şu konular net bir şekilde karara bağlanmalıdır:
- Velayet: Müşterek çocuklar varsa, velayetin kime verileceği.
- Kişisel İlişki: Velayeti almayan tarafın çocuklarla ne zaman ve nasıl görüşeceği (hafta sonları, bayramlar, yaz tatilleri vb.).
- İştirak Nafakası: Çocukların bakım ve eğitim masrafları için velayeti almayan tarafın ödeyeceği nafaka miktarı.
- Yoksulluk Nafakası: Eşlerden birinin boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olması durumunda, diğer eşin ödemeyi kabul ettiği nafaka. Taraflar nafaka talep etmediklerini de belirtebilirler.
- Maddi ve Manevi Tazminat: Tarafların birbirlerinden tazminat talep edip etmedikleri.
- Mal Paylaşımı: Evlilik birliği içinde edinilen malların (ev, araba, banka hesapları vb.) nasıl paylaşılacağı.
Adım Adım Anlaşmalı Boşanma Süreci
Tüm şartlar sağlandıktan ve protokol hazırlandıktan sonra mahkeme süreci başlar. Bu süreç, doğru adımlar atıldığında oldukça hızlı ilerler.
1. Adım: Dilekçe ve Protokolün Hazırlanması
İlk olarak, usulüne uygun bir anlaşmalı boşanma dilekçesi yazılır. Bu dilekçeye, her iki tarafın da imzaladığı anlaşmalı boşanma protokolü eklenir.
2. Adım: Yetkili Aile Mahkemesi'ne Başvuru
Hazırlanan belgelerle birlikte, eşlerden birinin son altı aydır ikamet ettiği yerdeki veya ortak konutun bulunduğu yerdeki Aile Mahkemesi'ne başvuru yapılır. Dava açılırken gerekli harç ve masraflar vezneye ödenir.
3. Adım: Duruşma Günü ve Hakimin Tarafları Dinlemesi
Mahkeme, dosyanın durumuna göre genellikle birkaç hafta veya bir ay sonrasına duruşma günü verir. Bu duruşmaya her iki eşin de bizzat katılması zorunludur. Hakim, tarafları dinler ve protokoldeki şartları kabul edip etmediklerini sorar. Her şey usulüne uygunsa, hakim genellikle tek celsede boşanma kararını verir.
4. Adım: Kararın Kesinleşmesi
Duruşmada verilen karara "gerekçeli karar" denir ve yazılması yaklaşık 2-4 hafta sürer. Gerekçeli karar taraflara tebliğ edildikten sonra, yasal itiraz süresi olan iki hafta içinde taraflar istinaf yoluna başvurmazlarsa karar kesinleşir. Süreci hızlandırmak için taraflar, duruşmadan sonra mahkeme kalemine giderek karardan feragat ettiklerine dair bir dilekçe verebilirler. Bu, kararın daha çabuk kesinleşmesini sağlar. Dava sürecinizi e-Devlet Kapısı üzerinden takip edebilirsiniz.
Sonuç Olarak
Anlaşmalı boşanma, evliliklerini medeni bir şekilde sonlandırmak isteyen çiftler için en akılcı ve hızlı yoldur. Bu sürecin sorunsuz ilerlemesi; tarafların her konuda uzlaşmasına, hazırlanan protokolün açık ve yasalara uygun olmasına ve adli adımların doğru atılmasına bağlıdır. Zorlu bir dönemi geride bırakırken karşılıklı saygı ve anlayış çerçevesinde hareket etmek, her iki tarafın da geleceğe daha sağlıklı bir başlangıç yapmasını sağlayacaktır. Unutmayın ki doğru hazırlanmış belgeler ve net bir anlaşma, boşanma sürecini haftalar içinde tamamlamanızı sağlayabilir.